La carta escolara novèla dels Pirenèus Nauts tafura los defendeires de l’ensenhament occitan-francés. Sus 5 sitis bilingües, 3 foguèron concernits per de barraduras de pòstes. L’Educacion Nacionala e lo Dasen (director academic dels servicis de l’Educacion nationala) explican que los pòstes occitans son pas tocats. Mas una tancadura de pòstes unilingües dins una escòla que compta una seccion bilingüa a de consequéncias sul foncionament general de l’escòla : los pichons estúdian a mièg-temps en occitan amb un regent especializat e a mièg-temps en francés amb los escolans monolingües de l’escòla.
Aprèp lo CDEN (Conselh Departamental de l’Educacion Nacionala) del 10 d’abrial, lo sentiment es mitigat.
Atal, i aurà pas cap de barradura a l’escòla Henri Duparc de Tarba.
A Julhan, la seccion bilingüa foguèt doberta a la dintrada passada. La decision finala del Dasen es lo manten de sa proposicion de dobertura d’un pòste d’occitan en mairala (que correspond a la confirmacion del pòste provisòri mes en plaça a la dintrada) e d’un mièg-pòste pel primari (pujada de la coòrta de 2014 en CP). Mas la barradura d’un pòste unilingüe es confirmada en mairala. Poiriá tornar dobrir en fonccion de l’efectiu de la dintrada venenta. Los parents son clars : se lo cinquen pòste unilingüe es tancat, trairàn lors mainatges de la seccion bilingüa.
La situacion es encara mai marrida a Rabastens-de-Bigòrra. La decision de barradura d’un pòste unilingüe es mantenguda. L’IEN conselha una classa unenca bilingüa del CP al CM2 de 23 escolans, çò que menariá a la supression d’un mièg-pòste occitan e d’un mièg-pòste francés. Una situacion impensabla pels parents e qu’entraïnariá doncas la fin de la seccion occitan-francés qu’existís dempuèi una quinzena d’annadas. L’associacion dels ensenhaires e dels parents d’escolans bilingües dins lo public, Òc-Bi 65, compren pas las decisions e compta plan contunhar la batèsta per ensajar de salvar al mens un mièg-pòste d’occitan a Rabastens-de-Bigòrra.
De parents e d’associacions sostenguts per d’elegits. Atal, Martin Malvy, president del Conselh Regional, Michel Pelieu, president del Conselh Departamental o encara Jeanine Dubié, deputat dels Pirenèus Nauts, mandèron a l’Educacion Nacionala de letras de sosten a l’ensenhament bilingüe dins los Pirenèus Nauts.
La convencion en question
Una convencion pel periòde 2012-2015 foguèt signada entre l’Educacion Nacionala e lo Departament, una autra existís amb la Region. La Convencion Educacion Nacionala/ Departament precisa qu’un estudi d’impacte deu èsser realizat en cas de barradura dins una escòla amb una seccion bilingüa : « Pour chaque site bilingue, conformément au programme académique de référence, les décisions annuelles de carte scolaire seront précédées d’une étude au cas par cas du fonctionnement de l’école. Elle prend en compte la répartition par cursus monolingue et bilingue, les possibilités réelles d’organisation des groupes des deux voies pour déterminer l’encadrement de l’école en enseignants de français et d’occitan. » (per legir la Convencion, clicatz aicí).
De convencions que balhan un encastre e que devon normalament encoratjar al desvoloppament de l’ensenhament occitan-francés. Atal, una dobertura d’una seccion bilingüa es en projècte a Argelèrs de Gasòst.