Non classé

Quentin Teillet arrestèt pas de trabalhar pendent lo confinhament. Una obligacion pesuga.

 

Cossí avètz viscut lo fach de trabalhar alara que tot lo mond s’embarrava ?

Dos sentiments se mesclavan, la paur d’agantar la malautiá per un trabalh que m’emmèrda e una fatiga mentala. Me disiái, « puta, ieu tanben voldriái demorar al mieu dins aquel periòd, mas pòdi pas ». Aquò anèt melhor al cap de la primièra setmana, perqué me cambièran de plaça. Dempuèi la davalada de 2017 trabalhi dins la seccion textil del Auchan de Balma, mas coma i aviá fòrça mens d’activitat me botèron al drive, per preparar e liurar las comandas. Aquò per contre n’i aviá un fum en mai ; e aquí èri pas pus directament dins l’entrepaus. Cò que m’emmèrda sustot es qu’aquel trabalh correspond pas a mon etica. Vòlon far de chifras, pensan pas qu’a las resultas. Sèm pas aqui per servir lo client, aquò’s fals, tot es per la moneda. E vendre de vestits fargats per d’espleitats m’emmèrda. Participi a çò que critiqui.

J'étais en train de me doucher et je me suis dit que j'allais arrêter de me doucher comme ça je vais puer à mort et les clients garderont leurs distances voire fuiront, parfait.

— Graou (@bavonjavour) May 7, 2020

Tirat del compte twitter de Quentin Teillet

Avètz començat aquel trabalh quand sètz arribat a Tolosa per estudiar ?

Òc, mos parents me pòdon pas tot pagar : los estudis, lo loguièr, de qué manjar. Me cal ben viure. Mas dever trabalhar e estudiar a l’encòp es un principi que me fa cagar tanben. Ai un contrat estudiant en CDI de 15 oras per setmana e soi a la barradura del magazin, fins a 21 oras. Soi en tresena annada de licéncia d’occitan, me pensi que la vau tornar far. Doncas n’ai al mens encara per 3 ans d’estudis, amb lo master – veirai aprèp se me lanci dins lo doctorat. E pendent tot aquel temps me caldrà contunhar a Auchan.

La semaine prochaine je quitte le drive pour revenir en rayon. J'aurais aimé y retourner que plus tard. Le drive c'est sportif mais au moins tu te retrouves pas au milieu de grosses merdes incivilisées pour qui des t-shirts de merde sont trp importants pour attendre d'en acheter.

— Graou (@bavonjavour) May 7, 2020

Cossí s’organisèt l’activitat dins lo magazin, la frequentacion baissèt ?

Son pas de plànher. Un dissabte, batèrem lo recòrd de comandas en una jornada. 1100 preparadas e liuradas. A despart dels malauts e d’aqueles que gardavan d’enfants, totes los emplegats trabalhavan. Ara l’activitat tornèt a la normala e benlèu un pauc mai. La primièra dimenjada de desconfinhament èra tarrible, lo magazin èra plen. Amai i a pas pus de filtratge a l’entrada. Soi tornat al textil e mon trabalh a pas cambiat, levat que pòrti una masqueta. Las mesuras de securitat arribèron progressivament pendent lo confinhament. Aviam de gants tre la debuta, mas lo gel o las masquetas tardèron.

Quentin Teillet es tanben actiu sus youtube, amb de videos en òc.

Sus youtube o twitter, de comptes partajan au quotidian d’archius en lenga d’òc.

 

Es una font que regaudís las aurelhas e fa descobrir la riquesa de l’occitan. Sus youtube dempuòi 5 ans ara, la cadena « Puta de mòrt » prepausa d’archius dins totes los dialectes e partaja de sons o video que trapa en furgant sul net. De contes tradicionaus, d’extraches de films, de personalitat qu’emplegan la lenga o d’autors que legisson lor tèxt… l’ofèrta es diversificada. Recentament, un compte twitter foguèt creat per far conéisser aqueu tresòr. Se ditz aqueste còp « Puta de sòrt » e se fa tanben lo relai de tota l’activitat culturala en òc. E nos permet a nautres de la difusir tanben. Brèu, una adreissa de mancar pas!

Per totes los diplòmas de l’ensenhament superior, una certificacion d’anglés serà lèu obligatòria

Una novela pròva de l’esquizofrenia de l’Estat francés. Un país qu’afirma defendre la diversitat culturala dins lo mond, sens parlar de la francofonia, e que buta sa populacion a l’uniformizacion. Caquelà la malautiá evoluèt. Sabèm que los govèrns successius trabalhèron a eliminar las lengas minorizadas en França. Mas en 2020, dins un sens es un progrès, Edouard Philippe publica arrèstes e decrets qu’obligan los joves a estudiar l’anglés. Au mens, trabalha pas per abestir lo mond en fasent de monolingües incapables de s’adaptar. Per l’obtencion d’un diplòma de licéncia, de licéncia professionala, d’un DUT (Diplòma Universitàri Tecnologic) e d’un BTS, serà requesit una certificacion en lenga anglesa. E aquò s’aplicarà tre las dintradas 2020 e 2021. La Federacion daus ensenhaires d’occitan (Felco) detalha los articles d’un d’aqueles decrets, publicat lo 3 d’abriu au jornau officiau. E condemna l’instauracion d’un « monopòli » e la « demesida drastica de la plaça per las autras lengas, que ne fan part las lengas regionalas ». Aquel decret dau 3 d’abriu, que ven modificar de tèxtes mai ancians, ditz tot de l’esperit a l’òbra dins aquela decision dau govèrn (trapatz en dejós l’article 3):

 

L’arrêté du 3 août 2005 susvisé est ainsi modifié :
1° Il est inséré un article 22-1 ainsi rédigé :

« Art. 22-1.-Les étudiants se présentent au moins à une certification en langue anglaise faisant l’objet d’une évaluation externe et étant reconnue au niveau international et par le monde socio-économique. »

 

Çò qu’es demandat aus estudiants es una certificacion en anglés « reconeguda pel mond socio-economic »: es doncas la rentabilitat daus estudis qu’es volguda e una idèia benlèu limitada de l’ensenhament que se difusa. Sustot que pensar l’anglés coma sola lenga per escambiar o mercandejar es negar la complexitat dau mond. O rampèlan universitaris e elegits d’Alsàcia, que son d’un país ont lo comèrci e los escambis se fan ben mai en alemand. Alain Dieterlen, vici president de l’universitat d’Alsàcia Nauta, se planh que « los arrestats s’adapten pas a nòstra region e a sas espificitats » ; emai explica que quauqu’un que « mestreja l’alemand, mestreja l’anglés » tanben. La mobilizacion daus alsacians menèt, segon un articlòt de las Darrièras Novelas d’Alsàcia, la ministre Frédérique Vidal a « se mostrar favorabla » per qu’una certificacion autra que l’anglés siaga prepausada aus estudiants.

De notar que dins cada decret, se precisa que la certificacion en anglés serà « extèrna » e donc pas menada pels professors d’universitat, mas per d’institucions privadas. Au mens, en anglés, occitan, espanhòu o chinés, ges d’ensenhaire es esparnhat.

Lo grop montpelhierenc va publicar un disc « live ». O podètz ja comandar en linha.

Lo ragga, lo dance-hall, lo hip-hop o lo dub son de musicas fachas primièr per l’interaccion amb lo public. En « sound system » per carrièras, sus d’emponts o en club, an fonccion de faire bolegar, sautar, descabestrar lo mond. Es logic doncas que Mauresca prepause un disc que permeta de retrobar l’energia d’un concèrt. Emai d’unes dirián qu’an tardat d’o far. En tot cas, ne podrètz lèu beneficiar au vòstre. Una soscripcion es dubèrta per reservar lo disc e, en esperant l’objècte fisic, una version numerica vos serà mandada.
Mauresca faguèt saupre que 10 titres seràn presents sul disc, registrats l’an passat pendent la virada daus 20 ans de la formacion. 10 es pas gaire rapòrt a la produccion daus MCs clapassiers. Es la règla dau jòc, i aurà de decepcion. Au nivèu personau, comprendriam pas l’abséncia dau títol « Sauta ». Se n’i a que coneisson pas, es de descobrir just en dejós, en concèrt solid.

Companhiá referéncia de teatre en òc, La Rampe es a l’arrèst coma tot lo mond. Ives Durand, comedian, nos detalha las dificultats que s’anóncian.

Ives Durand, au primièr plan, e Gièli Buonomo.

La crisi sanitària fai un chaple per la cultura, de qu’es la situacion de La Rampe ?

Lo teatre patís en general e lo teatre occitan encara mai. Dempuèi març fins a la fin de l’an, avèm un bon paquet d’anullacions, sustot perdèm fòrça programacion dins las escòlas. E sabèm pas çò qu’aurem l’an que ven. Sèm dins l’expectativa. Las collectivitats an autra causa de faire. E ja abans, la situacion èra marrida, puèique las dotacions e programacions demesisson de’n pertot. Aviam fòrça associacions que nos programavan, mas lo mond associatiu es en granda dificultat dempuèi d’annadas, en rason de decisions de govèrn e tanben d’un cambiament de societat, d’una baissa del militantisme. La Rampe pòt pas veire venir longtemps, avèm pas l’esquina pron fòrta per téner mai d’un an. I a de personal de pagar, aqueles que vendon los espectacles, que fan la promocion… E de cargas totjorn de reglar. Ensajam de cercar de solucions.

Quinas serián aquelas solucions ?

Per poder contunhar nos cal nos adaptar. Lo collèga Gièli Buonomo aguèt l’idèia pels escolars de far de causas pichonetas, de teatre en fons de classa, per un public mens larg que de costuma. Mas lo teatre es un art viu, amb de personas presentas davant lo mond. Las anóncias del president de la Republica son foscas, èran mai a destinacion del cinemà, de l’audiovisual. Vòl d’intervencions dins las escòlas mas cossí far per respectar las règlas, la distanciacion ? E puèi pel teatre occitan, de tot biais, l’accès al public es malaisit : i a una mena d’ostracisme del mond de la cultura en general. Sèm pas programats dins las scènas nacionalas, la DRAC fa pas son trabalh d’ajuda, nos devèm petaçar solets. Caldriá, coma per la musica a la radio, una discriminacion positiva, mas van al contrari. D’unas vilas nos programan mas es anecdotic. La Rampe lancèt l’idèia d’un Teatre Interregional Occitan, que deu èsser un otís per parlar d’egal a egal amb las autras institucions. Coma l’es lo CIRD’OC per la cultura occitana. A l’Estivada joguèrem un espectacle sul roman de Flamenca e lo CIRD’OC nos permetèt de far venir l’original del tèxt. O poguèt far perqu’es al nivèl dels autres interlocutors, musèus o archius. Nautres dins lo teatre, sèm totjorn la darrièra ròda de la carreta.

Per vos intermitents, se pausa tanben la question de vòstre estatut e de vòstres revenguts.

Lo problèma se pausarà dins qualques temps. Per ara amb los Assedic avèm una mena de salari, mas òc dins los meses de venir serà fòrça complicat. Podèm pas presentar de creacion. En març deviam mostrar un novèl conte, « Lo rei de las agraulas », se faguèt pas. Una virada s’anullèt tanben per un autre espectacle. I a d’artistas que podràn benlèu pas contunhar. E de companhiás tanben : i a pas rès que dintra. Ges de recèpta, de subvencions etc. Al delai del personal o dels intermitents, es tot un sistèma qu’es en dangièr. Es una batèsta per viure e contunharèm de demandar l’ajuda de las collectivitats e de las institucions ; la cultura aparten a tot lo mond, lor cal ajudar.

Trabalhatz sus de novetats ?

Soscam a de novèlas solucions e doncas a de creacions. Mas es pas aisit perque nos podèm pas rescontrar. Fasèm de visioconferéncias, avançam, mas a un moment nos cal metre las causas en plaça sus un platèu per vèire se fonccionan.

Lo cantaire e musician Henri Maquet sortís un disc tematic suls mitis e legendas dau país d’Arle

« Legendàri », lo novèl album d’Henri Maquet, es una òbra singulara per mantun aspèctes. Primièr per son ambicion: un disc tematic, consacrat a las legendas e aus mitis arlatencs. Animaus fantastics e personatges emblematics se crosan, de la tarasca a la cabra d’aur, passant per la gitana Sara Kali o un endeveniaire, de fadas e mascas. Lo país arlatenc es ric en istòrias que son tant de subjèctes de creacion per Henri Maquet. E puèi, l’autra originalitat, es qu’es una òbra entièrament registrada a l’ostau. Sus un aparelh costumièr dau mond de la radio, lo « zoom ». E totes los instruments son tenguts pel cantaire, que mescla influéncias tradicionala e electronica. Lo tot es d’escotar en linha e los que vòlon podràn crompar lo disc fisic, qu’es acompanhat d’illustracions de tria, realizadas per Fabien Chaminade. Enfin, çò melhor es d’escotar lo quite Henri Maquet que presenta son trabalh dins la video que seguís.

 

Au mes de març, lo Henri Maquet aviá ja publicat suls malhums sociaus una cançon que concernissiá un novèl monstre: l’entrepresa AirBnb que complica la vida daus Arlatencs. Tot l’afar es resumit dins lo títol, « Gentrifica ».

A l’arrèst dempuèi dos meses, Macarel coneis los problemas de las pichòtas entrepresas, plan vulnerablas fàcia a una crisi sanitària que degun vegèt pas arribar. L’activitat redusida a la venda en linha, la perspectiva d’un estieu sens gaire torista nimai de manifestacion culturala, pel fondator Danís Cantornet los laguis son nombroses. Pasmens, se las espròvas son inevitablas, demòra optimista. Macarel contunharà son activitat e la promocion de la cultura occitana.

Botiga Macarel, carrièra del Taur a Tolosa

Cossí Macarel passèt lo confinhament ? Las perdas son gròssas ?

Sèm en dificultat, coma tot lo mond. En abrial avèm fach mai o mens 800 euros de chifra d’afar, alara que de costuma fasiam un gròs mes a 60 000 euros. Avèm agut l’ajuda de l’Estat, mas es un manlèu que nos caldrà remborsar. Enfin, avèm manlevat pron per pagar çò previst e téner fins a la fin de junh. Tot lo mond es au caumatge, levat ieu. Me maini de las comandas internet. Seriá plan que l’activitat repartisca pendent l’estieu, mas i cresi pas pus. Las fièras e los festenals son totes anulats e es aquí que tiravi mon salari annadier. Doncas ai perdut tot mon salari de l’annada. Amai l’estieu fasiam las resèrvas per l’ivèrn e se i a pas d’Espanhòls, de Portuguéses o d’Italians que venon a Tolosa, la sason serà marrida. Vau segurament licenciar dos emplegats sus quatre, malurosament, e los que son a temps parcial, vau demesir lor temps de trabalh. Çò que vòl dire que serà a ieu de faire mai.

La subrevida de la botiga a Tolosa es menaçada ?

La botiga avèm besonh de la gardar, es aquò que nos fa viure. Internet nos paga lo loguier mas pas lo personal. E çò qu’avèm tanben d’important son los revendeires que nos passan comanda. Son los castèls, las abadias, los luòcs toristics. Mas son totes barrats. Normalament avèm un emplegat que de març fins a junh s’ocupa pas que las comandas, en general per 250 a 300 botigas. Ongan n’avèm agut pas qu’una. Benlèu n’aurem a la fin del mes o en julhèt. Enfin, son coma nautres, an pas de tresaurariá.

Pasmens avètz de produches en resèrva ?

Es çò que me rassegura, avèm d’estòc amai es pagat. Podèm vendre sus internet, nos manca sonque de pichòtas bandièras. Es simple, totes los que fabrican de bandièras fan de masquetas dempuèi dos meses. Quand i aurà pas pus besonh de las masquetas, tornaràn las bandièras. De masquetas nautres ne reçauprèm en fin de setmana, negras o blancas amb la crotz occitana. Avèm poscut passar la comanda amb lo fons de caissa de la botiga. Mas coma avèm pas de tresaurariá podèm pas demandar d’autras novetats.

Farètz un bilanç aprèp l’estieu ?

O farem quand caldrà pagar lo manlèu de l’Estat dins un an. Veirem çò que nos demòra. Mas contunharem, avèm d’amics que nos an ja prepausat de nos donar d’argent. De tota mena avèm pas lo drech moral de far quincanèla. Cal que Macarel demoresse per vendre las bandièras, las camisetas e per socializar la lenga.

Danís Cantornet dins sa botiga de Tolosa

Una emission de 2018 del magazine occitan, sus la percepcion de la cultura d’òc dins d’autres païses.

Rodatge al castel de Corbièras, amb lo proprietari, Richard Williams.

Puòique se cal ben consolar de temps en temps, emai, sustot, quand la situacion es dramatica, los occitanistas aiman de rampelar que la cultura que defendon a un grand prestigi. Que dins lo mond entièr es coneguda, estudiada emai remirada dins d’unes aspectes. Es verai. Quitament se lo concèpte de prestigi dins lo domèni de la cultura es un pauc fòra subjècte. Los militants de la lenga d’òc son los primièrs d’o dire: es pas lo nombre de locutors o la popularitat d’una cultura que justifican son interès e la necessitat de sa subrevida. Tota lenga es un tresaur, tota lenga se deu salvar. Mas demòra aquela paradòxa collectiva, puèiqu’aimam totes parlar de la granda literatura, dels Trobadors al prèmi Nobel de Mistral, de la fin’amor e de Jaurès. Aquelas referéncias parlan al mond entièr e fan uèi encara la visibilitat de la cultura nòstra. Vos prepausam de tornar vèire una emission especiala de Viure al País que foguèt consacrada precisament a la vision de l’occitan dempuèi l’estrangièr. I farètz una visita dins una universitat de Belfast e dins un festenal de contes d’Irlanda de Nòrd, puèi un rescontre amb un musician originari de Congo. Enfin, descobrirètz Richard Williams, un Estats-Unian installat en Roergue qu’apren a parlar en òc, e qu’es lo rèirefelen dau president Theodore Roosevelt. Un program bèl, per se faire de ben pendent 26 minutas, abans de tornar au patac.

Rescontre amb l’escrivan provençau, que contunha de viure sas passions maugrat son andicap.

Frederic Vouland, fòtografia de Franck Blay, tirada dau libre « La partida clandestina ».

Es un format novèl que vos prepausam uòi, un rescontre radiofonic amb l’escrivan Frederic Vouland. Un òme qu’escriu en occitan e en francés, e qu’aviam previst d’entrevistar via lo logiciau skype per ne far una video. Mas la qualitat e la connexion èran pietadosas, alara avèm recuperat lo son (qu’es a còps de marrida qualitat, vos pregam de nos desencusar) e montat aqueles tres episòdis. Vos permetràn de descobrir l’òbra e l’òme. Un òme que venguèt emiplegic aprèp un AVC. Cò que l’empacha pas d’escriure e de discutir amb vòia.

Per ne saupre mai suls libres de Frederic Vouland o los crompar, vaquí un parelh de ligams:

« La partida clandestina », IEO-Vendémias

 « La Ciutat deis Eolianas », A Tots, IEO