La politica de renforçament de l’anglés en classa se fai au prejudici de las autras lengas.
Es lo « remix » d’un vièlh repic. Mas ongan, lo ritme es daus mai sostenguts – sembla de drum and bass ministeriau. L’Educacion Nacionala a dempuòi longtemps lo sòmi que los enfants francéses siagan bilingües en anglés. En 2008 ja, Xavier Darcos trompetava dins los medias aquel objectiu pels escolans « a la fin de lor escolaritat obligatòria ». Lo jornau occitan La Setmana s’èra regaudit amb ironia de la mòrt de l’article 2 de la constitucion que ditz que sol « lo francés es lenga de la Republica ». Per complir son objectiu, Darcos prepausava « d’estagis d’anglés orau intensius » pendent las vacanças. Fau ben reconéisser que Jean-Michel Blanquer se balha mai de mejans. Dins un comunicat publicat lo 2 de junh, la Federacion daus Ensenhaires de Lenga e Cultura d’Òc (Felco) balha la tièra de las mesuras presas pel mèstre de la carrièra de Grenelle dempuòi la debuta de l’an:
- l’anglés es ara obligatòri per l’obtencion d’un diplòma dau segondari, n’aviam parlat fa gaire sus aquel blòg.
- Un novèl ensenhament d’especialitat es creat dins la refòrma dau licèu, e nomat « anglais, monde contemporain », çò que fa doncas doas especialitats per una sola lenga.
- l’anglés es tanben obligatòri per obtener lo CAPEFE, lo diplòma que permet d’ensenhar lo francés a l’estrangièr.
Aquel darnier punt fai sorrire Emmanuel Isopet. « Es logic non, de parlar anglés per anar ensenhar en Argentina? » ironisa lo president dau Creo Tolosa (l’associacion daus ensenhaires d’òc de l’acadèmia tolosana). Que contunha en se demandant perqué se creèt un novèl ensenhament d’especialitat en anglés, alara qu’un autre existís ja. « As comprètz en legissent lo nom de l’ensenhament, « anglais, monde contemporain », qu’es pas pensat per un estudi de la cultura anglesa e de sa literatura. Tanben perqué los fasèm cagar amb Shakespeare o Conan Doyle los joves? » Isopet denóncia una concepcion de la lenga anglesa unicament « utila » dins un monde « ultra-liberal ». « Son las idèias d’un think-tank d’una drècha rufa e que n’es membre lo director de cabinet dau ministre. Son eles qu’escota Blanquer. Lo rapòrt sul quin basa sa politica en favor de l’anglés es pas qu’una comanda facha per aver una justificacion. » Aquel rapòrt – realizat pel jornalista anglés Alex Taylor e Chantal Manes- Bonnisseau, inspectritz generala de l’Educacion Nacionala en anglés – preconisa de renforçar l’ensenhament de l’anglés (suspresa). Lo tèxt foguèt bravament criticat, « per la màger part daus lingüistas e daus especialistas de la didactica de las lengas » segon la Felco. Mas tanben aicí pel president de l’Associacion pel Desvolopament de l’Ensenhament Bi/pluringüe (ADEB), Pèire Escudé, que crenta qu’en apiejant sus una sola lenga, l’aprentissatge de las autras ne patirà: « Verser à haute dose du glyphosate dans le champ scolaire fera-t-il mieux pousser l’écosystème de langues (nationales et européennes en particulier) qui sont les éléments fondamentaux de nos identités et de notre histoire (c’est le rapport qui le dit)…et la capacité multilingue, identité de notre continent? »
Sus la basa dau rapòrt Taylor-Manes, Jean-Michel Blanquer ensaja tanben d’impulsar la creacion « d’escòlas bilinguas dins una granda lenga internacionala » dins cada departament. « Aurètz comprés quina serà la granda lenga en question » comenta la Felco, que regreta de pas veire tant de bona volontat per las classas en occitan: « En Gironda 4 sitis bilingües francés-anglés deurián dubrir a la dintrada 2020, es de dire tant coma i aguèt de dubertura de sitis francés-occitan en…10 ans. » De classas atalas n’i a pas encara fòrça, dins l’acadèmia de Tolosa es question d’una dubertura pas que dins Òlt, segon lo Creo.
Lo mite de la lenga utila
L’analisi de l’ADEB dau rapòrt ministeriau critica tanben las rasons que justifican la politica dau « tot anglés ». Aquela lenga seriá la mai utila dins lo mond tau coma vira uèi – un punt de vista gaire partejat en Alsàcia, per exemple, ont es mai frequent d’emplegar l’alemand au quotidian e dins lo mond professionau. L’ADEB sotalinha que los enfants britanics son « encara mai nuls » que los francéses per aprene e parlar d’autras lengas: « Coma lor lenga es universala, perqué n’aprene una autra? » Es la fin de la logica utilitarista. Fai pas de bilingües mas de monolingües de la lenga « utila ». Es çò que se passèt dins las regions de França pels « patois ». Pasmens, l’Educacion Nacionala, tant coma lo rapòrt Taylor-Manes, afirman sovent los beneficis dau plurilinguisme per que los mainatges desvolopen « de saupre-faire e de capacitats cognitivas particularas » que lor permeton d’obténer « de resultas positivas dins las autras disciplinas » (pagina 24 dau rapòrt).
Yan Lespoux, president de la Felco, disiá i a quauques jorns a prepaus de la refòrma dau bachelierat, que menaça dins los licèus « tot çò qu’es pas d’anglés ». E solid que lo dangièr se transfòrma lèu en « catastròfa » per las lengas minorizadas, mai fèblas. Lo comunicat de la federacion daus ensenhaires d’occitan o rampèla, « la desaparicion dau portugués, dau rus, dau turc o dau japonés […] seriá una granda pèrda, mas aquestas lengas son pas menaçadas dins lor existéncia. » Per contre, se en França degun aprend pas pus l’occitan, lo breton, lo còrse o l’alsacian, lor subrevida es directament atacada.
