« Sapiéncia occitana » existís dempuèi febrièr de 2016. L’iniciativa ven d’un Catalan passionat de paleontologia : Cristian Andreu. Un siti internet que parla de scienças de tota mena, d’Istòria, dins una lenga accessibla mas blosa, agrementat de polidas illustrustracions… Aquò baila enveja de legir….e de ne saupre mai !
Originas
Christian Andreu demòra a Reus, en Catalonha. Parla un detzenat de lengas, e s’es atalat amorosament a l’occitan en 2013. Dins son país, l’occitan es lenga oficiala. Aital, e coma trabalhador foncionari del govèrn catalan, pensèt que caliá far quicòm. Trabalhèt per las publicacions A Vòste, pel Jornalet… En febrièr 2016 aguèt l’idèia de far una revista de sciéncias e d’istòria en lenga occitana. Pr’amor que n’ i aviá pas cap e caliá far mai completa l’ofèrta mediatica.
Lo primièr article de la revista pareguèt lo 25 de febrièr de 2016 mas Sapiéncia nasquèt oficialament lo 1èr de setembre de 2016, sens cap d’ajudas. Lancèt una crida per trobar de collaborators prèstes a escriure, a corregir, revirar… Ara, i a un detzenat de redactors e 3 corregidors. Un article sortís cada jorn, del diluns al divendres.
Contengut
De tira, lo siti es atrasent, de per las fòtos, l’originalitat dels articles. I a mantunas rubricas : sciéncia, istòria, tecnologia, paleontologia, geografia, lingüistica e divèrses. De causas seriosas sus las planetas, la cèrca medicala, lo genòma del leopard…) o mai leugèras tals « mai de sexe mens de càncer » ! Per la maja part, son d’articles tirats de revistas sciéntificas o istorica e retrabalhat ambe las coneissenças de l’autor. La sorga es tostemps mencionada e per aprigondir, de ligams son donats, sovent cap al Wikipèdia en occitan. I a quitament d’articles que son personals al redactor, escriches sens èsser tirats d’una revista.
Li se parla gaire d’occitan mas totes los articles son dins la lenga. La lenga es blosa e accessibla e quitament se sètz pas un especialista de la matèria en question. I a bravament de causas ligadas a l’istòria dels paises del levant mercés al Michal Cukan e pas mal de paleontologia amb lo Christian Andreu.
Sapiencia par france3midipyrenees B. Roux O. Denoun M. Blasco M.A. Dailly M.P. Fournier
Redaccion
A l’entorn del Christian Andreu, i a de redactors especializats, coma Joan-Claudi Babois, un Provençal que fa d’articles solament sus las matematicas, o Gautièr Drouin (del Gers) un aucelaire de primièra. Un autre catalan, Francesc Sangar que fa d’istòria anciana e medievala. Pus original encara, Michal Cukan qu’es un Eslovac que parla d’istòria d’Euròpa de l’èst dins un bon occitan o encara Giuliana Mulas, un Sarda qu’escriu mai que mai tematicas en relacion amb Occitània. De notar qu’es la sola femna de la còla pel moment !
Remèsi Boi Fòto : França 3
Li se tròba tanben Joan-Cristòu Dourdet amb d’articles sus l’estil de vida que podem aver, de filosofia orientala… Theo Bajon, un autre Provençal qu’ajuda amb la confeccion de mapas sociologicas. Los correctors son Remèsi Bòi en gascon qu’avèm seguit dins lo reportatge, Gerard Joan Barceló e Joan Tomàs. E encara n’i a d’autres que fan de collaboracions pontualas coma Tederic Quatre (Informatica) o Quentino Pagès (Nòvas tecnologias). Es un informatician catalan Marc Calderó qu’a bastit tota la pagina web.
Audiéncias
Gaireben 300 articles publicats, 27.000 paginas visitadas, la debuta es tras qu’encoratjanta. Se parlam de l’origina geografica dels utilizaires de Sapiéncia, Christian Andreu nos respond que 40% son Occitans, un 40% son Catalans e puèi 4% dels Estats-Units (occitans que demoran aval), Reialme Unit (3%), mai de 2% de las Valadas Occitanas e tanben del Nòrd italian. Quauquas conneccions regularas del Quebèc, Canadà, Andòrra, Eslovaquia, Alemanha, Mexic o Brasil.
De mai, los lectors de Sapiéncia son en majoritat Occitans : (41%) de la region d’Occitània , e puèi (16%) d’Aquitània-Lemosin-Peitieus-Charenta, (12%) de PACA. Lo 15% dels lectors demorarián en l’Illa de França, e pas en Occitània !
Longa vida a Sapiéncia que cèrca tanben de collaborators novèls e… de mejans estant que tot es a gratís e los trabalhadors benevòls.
Lo Benaset @Benoit1Roux
