Sentits de manif occitana

Òm poiriá tornar parlar dels guirguilhs entre organizadors ancians o pas de « Anem òc! », se la data e la vila causidas èran las bonas? Tornar tanben sul nombre de cridaires, qual i èra o pas…? E per de que?

Mas benlèu que tot aquò es pas essencial. Cò que sembla solide, es que sèm benlèu a la fin de quicòm e a l’espèra d’autra causa. Retorn e sentits sus aquesta crida, sens jujar, ambe de positiu, de causas a socar, per assajar d’avançar.

Intervencions dels politics

Dissabte a Montpelhièr, cridaires e monde politic èran esperats. Sus l’esplanada, los Occitans metèran un pauc de temps a arribar. Nautres, èrem a la sala Petrarque ont los candidats a las regionalas devián presentar lo lor program per la lenga e respondre a de questions. L’afar èra pas dubèrt al public mas a la premsa. Cada candidat aviá 10 menutas per expausar sas mesuras e un bon quart d’ora per respondre.

En lista, lo cònse de Montpelhièr Philippe Saurel « Citoyens du Midi », Gérard Onesta « Nouveau Monde », Dàvid Grosclaude per Aquitània, Dominique Reynié « Les Républicains » e Carole Delga « Parti Socialiste ». Cal ben plan dire que las intervencions foguèron fornidas. Los candidats avián plan trabalhat lo lor dorsièr, ambe de prepausicions de còps que i a originalas estant que cada candidat passava a despart. Cò qu’empachava las repapiadas e autras subreditas. I avem consacrat lo primièr reportatge del jornalet especial. En precisent qu’aviam causit de metre sonque los candidats per las ancianas regions Miègjorn-Pirenèus e Lengadòc-Rosselhon estant que lo jornal es pas escampilhat en Aquitània. Donc veiretz pas Dàvid Grosclaude.

 

Òm pòt notar un quasi consensus sus l’urgéncia de far quicòm per l’ensenhament de la lenga (Gerard Onesta prepaua en mai de trobar un estatut mai solide per Calandreta), meteissas prepausicions tanben per la senhaletica (Montpelhièr aurà sas placas bilingüas per carrièra) la socializacion ambe de mesuras dins los transpòrts (metro, Tram, TER) que son de la competéncia de las regions. Prepausicions tanben per los mèdias, mai pel privat que pel public un pauc doblidat… 

Onesta vòl fargar una television regionala, Reynié prene en carga los fraisses de las frequencias per las ràdios…Cadun i anèt de sa prepausicion ambe quauquas orginilatat de notar : fa dintrar l’occitan dins lo numeric per Saurel dins l’afar de la French Tech, meteissa causa per Reynié que parla d’una « Silicon Valley » del film d’animacion dins la region ont l’occitan podriá dintrar. x

Carole Delga ela se distinguèt en parlem de l’Estivada  » qui restera un festival inter régions à Rodez. J’en ai parlé avec Christian Teyssèdre ». Veirem ben…A la fin del discors, cadun votèt de òc, simbolicament, per la lenga.

Mas aquestas intervencions de qualitat, ambe de promesas que caldrà téner, son una brava capitada qu’auriam pas aguda i a encara quauquas annadas. Benlèu que las cridas e d’autras causas an pesat.

Crida de 2015

Tot lo monde aviá un pauc paur (d’unes benlèu esperavan) que la mobiliacion fogèsse pas de las fòrtas. Donar una chifra precisa es pas de bon far. Qual manifestava? Qual se passejava? La policia nos parlèt de 4000 personas. Los organizadors de 15 a 18 000.

Lo nombre, nos en fotèm un pauc. Es pas aquò que va cambiar grand causa. La chifra es pas bona, mas pas pietadosa, sens dobte onorabla… Cò que sembla clar, es una cèrta lassièra d’aquesta forma de protèsta. En escotant los que èran dins lo cortègi, dison que lo vam èra pas lo meteis, mens de musica (amai la presencia de Test sul carri de Convergéncia Occitana), mens de plaser a èsser aquí, mai de dobtes. D’unes n’an un confle d’una crida plan planeta. Caquelà, n’i a qu’an pas pres lo cortègi ambe los autres per anar pausar una caissa a la prefectura.

I a totjorn l’afar de la contra-crida de Provença. Ambe aquí tanben los caps de listas politics. A Montpelhièr, se vegèt pr’aquò de Provençals, de Felibres… De criticas se faguèron tanben sul percors, tròp a despart del monde, tròp « frech ». De questions se pausan dins los mèdias, los comentaris florisson d’un pauc pertot.

De prepausicions se fan coma per exemple ambe Dàvid Grosclaude o Evelina Houlès dins lo Jornalet. N’i a segurament d’autres, declarats o pas. Es benlèu lo moment de soscar a d’autres biais, d’autras organizacions, sens brutlar complètament lo camin qu’es estat fach.

Lo Benaset