Dimenge 17 de febrièr a Tolosa, èran entre 3000 e 5000 per carrièras, segon los organizators, per protestar contra la reforma dau licèu e la supression dau budgèt especific per l’occitan.
Lo moment èra important. La primièra mobilizacion larga dau moviment de defensa de l’ensenhament occitan, anonciada dempuèi 15 jorns, èra un rendètz-vos per balhar una dinamica a la contestacion. Aprèp de recampaments davant lo rectorat de Tolosa, de conferéncias de premsa o una recepcion au ministèri, caliá marcar lo còp pel passa-carrièra. La reforma dau bachelierat volguda per Jean-Michel Blanquer, ministre de l’Educacion Nacionala, va aflaquir totes los corses d’opcions tre la dintrada de 2019. Emai, a tèrme long, sa tòca es de las suprimir. E precisament, es en opcion qu’es inscricha la granda majoritat daus liceans que fa d’occitan. Lo dangièr es doncas grand dins totas las acadèmias occitanas. Se la manifestacion s’organizèt dins lo centre de la ciutat mondina, es qu’aicí, en mai, la rectritz anoncièt fa 3 setmanas la supression daus mejans especifics que servissián a finançar las classas de lenga d’òc au licèu e au collègi. Una decision presa sens obligacion, puòique lo rector de Bordèu el mantenguèt aquel budgèt especific. Çò que confirma Clamenç Masseillou, co-president dau Collectiu Regionau per l’Ensenhament de l’Occitan (CREO) d’Aquitània, present a la manifestacion :
Una reforma que menaça l’ensenhament de l’occitan dins son ensemble atal coma l’explica Claudina Paul, professora dins un collègi de Gard :
Lo cortègi se botèt en marcha aprèp doas oras dau tantòst en direccion de la plaça Sant Jòrdi, amb mai de 3000 personas. Una chifra puslèu bona puòique l’organizacion se faguèt pas qu’en 15 jorns. Sustot, professors, regents o militants, los manifestants venguèron d’Occitania tota: de Bearn, de la Val d’Aran, de Losèra o de Niça coma Jeremia Marçais.
Sus las plancardas, en mai de l’ensenhament en òc, se reclamava la defensa de la « diversitat culturala » coma de la diversitat biologica. Un eslogan denonciava el la situacion monolingüa de França: « Une langue unique = une langue inique ». E puèi, al sosten daus CREO e de la Felco (la federacion que recampa totes los CREO), èran presents totes los organismes occitanistas: l’IEO, lo Congrès, lo Poc, Convergéncia occitana o encara Calandreta. « La lucha es comuna » expliquèt lo director dau centre de formacion de las escòlas immersivas, Patrici Baccou.
Al davant de la manifestacion, un bon nombre d’elegits venguèron tanben prostestar, coma Jean-Luc Moudenc lo conse de Tolosa.
S’i vegèt notadament de representants de la region Occitania Pirenèus-Mediterranèa, dau departament de Garona-Nauta o encara lo vice-president de l’Ofici Public de la Lenga Occitana, Patric Roux.
Un passa-carrièra greu mas festiu
Se la situacion es seriosa, la manifestacion foguèt festiva amb de musicians e de dansaires.
Un moment important ont s’ausiguèt, plan segur, lo Se Canta.
Lo passa-carrièra acabèt per tornar a la plaça dau Capitòli, pels discorses. En mai de la reforma dau licèu o dau budgèt dins l’acadèmia de Tolosa, se reclamèt « una lèi per las lengas de França ». Una reivindicacion ja anciana mas totjorn essenciala. Dins los manifestants, mantuna voses portavan una autra demanda: ara que los Occitans son tornamai units, que lèu s’organize una autra mobilizacion. Vist l’urgéncia de la situacion, serà segurament una necessitat.
A la fin de la manifestacion al Capitòli, los artistas Alidé Sans e Mans de Breish pujèron sus l’empont per de tròçes de musica improvisats.
Marius Blénet / Sirine Tijani
